Lesideeën voor kleuters | thema mijn lichaam

Dit ben ik! Stap in de wereld van de kleine kabouter Kik. Ontdek alles over zijn huis, woonomgeving, kleding, familie, huisdieren, hobby’s en die van jezelf! In dit project voor zo’n 4 weken staan de kinderen centraal. Hun namen, lengtes, hobby’s, woonplaatsen, lievelingseten en hun taal, alles komt in dit project aan bod. Tegelijkertijd maken de kinderen kennis met het leven van kabouter Kik. Dit project, geschreven bij ‘Het Kabouterboek‘ van Loes Riphagen, bevat activiteiten voor taal, rekenen, muziek, drama, creativiteit, spel en beweging, gezondheid en hygiëne en de sociaal-emotionele ontwikkeling. --> Bekijk het project 'Dit ben ik!'

Peuterproject 'Mijn lichaam' MLaat de kinderen kennismaken met hun eigen lichaam. Van het kleinste teentje tot de kruin. Dit project bevat activiteiten voor peuters bij het boek Alles over jouw lichaam van Pauline Oud. Te gebruiken op de peuterspeelzaal, in de eerste kleuterklas, het asielzoekerscentrum of op het kinderdagverblijf. --> Bekijk het peuterproject 'Mijn lichaam'

Plusproject 'Mijn lichaam' Kijk naar je lichaam. Wat zit daar binnenin? Met dit plusproject voor beginnende lezers en rekenaars in een kleutergroep en groep 3 heeft iedereen het naar zijn zin! Leer van alles over je lichaam tijdens dit plusproject met reken- en taalactiviteiten en een les Engels. De activteiten zijn geschreven bij het boek Willewete Zo werkt mijn lichaam van Pierre Winters en Madeleine van der Raad. --> Bekijk het plusproject 'Mijn lichaam'

Kringactiviteiten thema mijn lichaam

Proeven, ruiken, voelen, horen
* Kinderen uit een doosje of van een bordje iets laten proeven. Smaakt het zoet, zout of zuur?
* Kinderen iets laten ruiken. Wat denk je dat het is?
* Geluiden laten horen. Wat is dit? Is het geluid hard of zacht?
* Luisterlotto, speelleermateriaal
* Geluidenbingo, een leuke bingo vind je op de site van Juf Sanne
* Tik, tik, wie ben ik?
* Het spelletje 'hoeveel kinderen zitten er achter je?'
* Waar komt het geluid vandaan? De kinderen in de kring doen de ogen dicht. Jij gaat ergens in de klas staan en maakt een geluid met een triangel, trommel, klappen o.i.d.
Dan loop je weer terug naar je plek. De kinderen mogen kijken. Waar kwam het geluid vandaan?
* Blindemannetje: Eén kind heeft een blinddoek om. Leid dit kind naar een ander kind in de kring en laat het kind met de blinddoek voelen. Wie denk je dat dit is? Zou het een jongen of een meisje zijn? Heeft hij/zij kort of lang haar? Een bril of geen bril?
* Voelspel of voeldoos: Laat de kinderen allerlei voorwerpen voelen. Hoe voelt het? Wat zou het zijn?
Of zet een voeldoos in een hoek in de klas. De kinderen mogen hier tijdens de werkles spelen. Wat voelen ze? Wat zou er in de doos zitten?
* Neem een veertje of iets anders dat kriebelt. Doe één kind de blinddoek om. Kietel met het veertje. Waar kietel ik jou? Het kind moet de lichaamsdelen benoemen.

Geboortekaartjes in de kring
Vraag de kinderen een geboortekaartje van zichzelf mee te brengen.
Bekijk de geboortekaartjes samen met de kinderen. Wat staat erin?
Leg de kaartjes in de kring. Hoeveel kaartjes zijn er? Hoeveel kinderen hebben we in de klas? Hoeveel kaartjes van jongens zijn er? En hoeveel van meisjes? Hoeveel is dat meer/minder?
Staan er getallen in de kaartjes? Welke getallen?
Stel allerlei vragen en tel er samen op los.

Lichaam omtrekken
Een kind gaat op een stuk behangpapier liggen. De leerkracht of een ander kind trekt het kind om. Daarna worden de lichaamsdelen benoemd en eventueel erbij geschreven. De kinderen kunnen het afgebeelde kind daarna in gaan kleuren.
Dit kan ook op de speelplaats met stoepkrijt.

We zien er niet hetzelfde uit
De kinderen vergelijken elkaar aan de hand van meegebrachte foto's of gewoon zo. Wat is hetzelfde, wat is anders? Is iedereen even groot? Welke kleur ogen heeft iedereen? Hoe zitten de haren? Wat voor kleren hebben jullie aan? enz.

Ik hou van kinderen die...
Een spelletje waarbij kinderen goed moeten kijken hoe ze eruit zien en overeenkomsten en verschillen tussen zichzelf en anderen zien.
De kinderen zitten in de kring op een stoel. Jij staat in het midden. Je zegt: ik hou van kinderen die... een spijkerbroek aan hebben. De kinderen met een spijkerbroek staan op en zoeken een andere stoel. Nu noem je iets anders wat je aan de kinderen ziet, bijv. ik hou van kinderen die een staart in hebben. Deze kinderen staan op en zoeken een andere stoel.
Vervolgens ga je zelf meedoen. Je zegt: ik hou van kinderen die oorbellen dragen. De kinderen die dit hebben staan op en zoeken een andere stoel. Ook jij probeert nu een stoel te bemachtigen. Nu blijft er één kind over. Dat kind staat in het midden van de kring en zegt: ik hou van kinderen die..... en probeert daarna ook een stoel te bemachtigen enz. enz.

Spiegel spinnenweb
Nodig: bol wol
De kinderen zitten in een ruime kring. De leerkracht noemt een overeenkomstig kenmerk van zichzelf en een ander kind: "ik heb een bril op, Joris heeft ook een bril op". De bol wol gaat van de leerkracht naar Joris. De leerkracht houdt het uiteinde vast. Nu is Joris aan de beurt om een overeenkomst te zoeken: ik heb.... en ...... heeft dat ook. De bol wol gaat verder. Zo ontstaat er een spinnenweb.

Jongen en meisje
Een jongen en een meisje vergelijken. Wat zijn de verschillen en overeenkomsten?
Verhaal wat hier bij past: "Jip is een meisje", uit Jip en Janneke 1.

Wie heb ik in gedachten?
De leerkracht neemt een kind in gedachten. De kinderen mogen vragen stellen om er zo achter te komen welk kind het is. Je krijgt dan vragen als: is het een jongen? Is het een meisje? Heeft hij/zij een staart? Heeft hij/zij een spijkerbroek aan?

Lichaamsdelen raden
Neem een lichaamsdeel in gedachten. De kinderen mogen vragen stellen die jij met ja en nee beantwoordt. Je kunt ook over een lichaamsdeel vertellen, zonder het te noemen, waarna de kinderen moeten raden over welk lichaamsdeel je het hebt.

De bom
Nodig: tik tak boem
De kinderen zitten in de kring. Ze nemen allemaal een lichaamsdeel in gedachten. De bom gaat rond. Het kind dat de bom heeft, noemt een lichaamsdeel. Gaat de bom af, dan draait het kind dat de bom op dat moment heeft zijn/haar stoel om. Hij/zij mag even niet meer mee doen.
Spreek af of lichaamsdelen 2 keer genoemd mogen worden.
Je kunt de kinderen ook woordkaarten van lichaamsdelen geven. De kinderen moeten dan, wanneer ze de bom hebben, vertellen wat er op het kaartje staat.

Meten
Een leuke en geschikte activiteit rondom "mijn lichaam" is het meten van de kinderen uit de klas. Hoe lang is iedereen? Wie denken wij dat het grootst is? Wie zou het kleinst zijn? Hoe kunnen we weten of dit klopt?
Zet verschillende kinderen tegen elkaar en kijk telkens wie het grootst of kleinst is. Plak een stuk behangrol tegen de deur en laat de kinderen hier tegen staan. Streep aan hoe groot het kind is en schrijf de naam van het kind erbij.

Van groot naar klein
Laat een kind 3 of 4 kinderen op volgorde zetten van klein naar groot of van groot naar klein. Klopt het? Nu mag een ander kind 3 of 4 andere kinderen in de juiste volgorde zetten.

Wegen
Hoeveel zouden we wegen? Wie is zwaar en wie is licht? Hoe kunnen we weten hoeveel we wegen? Pak een weegschaal en laat de kinderen erop staan. Kunnen we ook 2 kinderen samen wegen? Kunnen we de groepsknuffel wegen? etc.

De schoenenwinkel
Laat alle kinderen de schoenen uitdoen en leg ze op een grote hoop. Doe nu allerlei activiteiten met de schoenen. Ga ze bijvoorbeeld tellen en kom dan tot de conclusie dat er iets niet klopt. Er zitten 20 kinderen in de klas en er liggen 40 schoenen? Dat kan toch helemaal niet! Weten de kinderen hoe dit kan?
Hoeveel veterschoenen liggen er? Hoeveel paar veterschoenen zijn dat?
Hoeveel laarsjes liggen er? Hoeveel schoenen met klittenband en hoeveel sandalen? enz. Classificeer door de schoenen op kenmerk bij elkaar te leggen.
Na het tellen kun je de schoenen met de kinderen gaan seriëren. Welke schoenen zijn groot of hoog? Welke schoenen zijn kleiner of laag? Maak rijtjes van hoog naar laag of van groot naar klein. Hiervoor moeten de kinderen de schoenen goed tegen elkaar houden en meten welke het grootst is of welke het kleinst.
Tenslotte mogen de kinderen de paren schoenen bij elkaar zoeken zodat alles weer klopt.
Als afsluiting is een raadspelletje leuk. Je beschrijft een paar schoenen en de kinderen moeten raden over welk paar jij het hebt of je houdt een paar schoenen omhoog en de kinderen moeten raden van wie dit paar is. (De eigenaar mag uiteraard niks verklappen!)

Bewegen
Maak bewegingen met je benen, voeten, armen, handen, hoofd etc. die de kinderen na moeten doen.
Geef de kinderen opdrachten: leg je elleboog op... doe je benen.... leg je handen naast... etc.

Bewegen op muziek met linten
Ga naar de speelzaal. Geef elk kind een lint van crêpepapier. Maak bewegingen op de maat van de muziek. Gaat de muziek hard, beweeg dan wild, gaat de muziek zacht, beweeg dan rustig.
Speel 'dansen in de spiegel' (zie hieronder) met de linten.

Pittenzakjes
Ga naar de speelzaal. Geef elk kind een pittenzakje. Geef opdrachten, zoals: we lopen met het pittenzakje op ons hoofd door de speelzaal. Het zakje mag niet vallen. We leggen het pittenzakje op onze elleboog en lopen rond. We leggen het pittenzakje in onze nek, we leggen het op ons voorhoofd, op de knie, voet, hand, schouder etc.
Maak het moeilijker door hindernissen in de speelzaal te zetten, zoals een bank waar de kinderen overheen moeten lopen, hoepels en horden.

Dansen in de spiegel
De kinderen werken in tweetallen. De kinderen gaan tegenover elkaar staan. Het ene kind maakt een beweging, het andere kind doet hem/haar na. Zo lijkt het alsof je in de spiegel naar jezelf kijkt.

Liedjes en versjes voor kleuters

Klauterkabouters
Jeroen Schipper

 

Versje, vingers 1
Dit is opa, klein en dik
dit is oma, die breit van rikketikketik
dit is vader, groot en sterk,
dit is moeder, die doet al het werk
en de hele familie van Jantje, woont in mijn handje!

Versje, vingers 2
Naar bed, naar bed, zei duimelot
eerst nog wat eten, zei likkepot
waar zal ik het halen, zei lange Jan
uit grootmoeders kastje, zei ringeling
dan zal ik het verklappen, zei het kleine ding.

Knijp eens in je neus
Knijp eens in je neus
trek eens aan je oren
stap eens naar opzij
naar achteren naar voren
draai eens in het rond
en sla eens op je knie
spring, spring, spring
één, twee, drie.
Uit: Kleuterwijs

Veters strikken
Veters in je schoen
wat moet je daarmee doen?
Je kunt er niet op lopen
je schoenen half open
voor je 't weet dan lig je op je neus
is het heus?
Uit: Kleuterwijs

Dit zijn mijn wangetjes
Dit zijn mijn wangetjes
en dit is mijn kin.
Dit is mijn mondje,
met tandjes erin.
Dit zijn mijn oren,
mijn ogen, mijn haar.
Nu nog mijn neusje,
en dan ben ik klaar.

Hoofd, schouder, knie en teen
Hoofd, schouders, knie en teen, knie en teen.
Hoofd, schouders, knie en teen, knie en teen.
Oren, ogen, puntje van je neus.
Hoofd, schouders, knie en teen, knie en teen.
Hoofd, schouders, knie en teen, knie en teen.

Ora viva
Ora viva
'k draai mijn handen.
'k Draai mijn handen.
Ora viva,
'k draai mijn handen, trala!

Met de vingertjes
Met de vingertjes, met de vingertjes
met de platte, platte handjes.
Met de vuistjes, met de vuistjes,
met de elleboogjes.
Klap, klap, klap.

Twee handjes op de tafel
Twee handjes op de tafel,
twee handjes in de zij.
Twee handjes op de schoudertjes,
op 't hoofdje allebei.

Nu maken wij twee vuistjes,
zo stevig als 't maar kan,
daar gaan we nu mee trommelen,
van je rommel de bommel de bom.

De duimpjes zijn de dikste,
de pinkjes zijn maar klein,
nu moeten alle handjes...
1, 2, 3... op 't rugje zijn.

Mijn handjes zijn verdwenen,
ik heb geen handjes meer.
Waar zijn ze nou gebleven?
Hier!!.... zien mijn handjes weer!
Bovenstaande liedjes komen uit Liedjes met een hoepeltje erom.

Kijk mij nou
Ik kan springen ik kan draaien
ik kan met m'n armen zwaaien
ik kan klappen in m'n handen
ik kan bijten met m'n tanden
ik kan ook hinken op een been
en ik kan wiebelen met mijn teen.

Kijk mij nou
kijk mij nou
o wat ben ik blij
kijk mij nou
kijk mij nou
heel mijn lijf
dat is van mij!

5 Vingertjes
5 vingertjes zijn heel moe
en slapen met hun oogjes toe
totdat de zon met warme stralen
de vingers uit hun slaap komt halen
de duim wordt wakker, en wekt zijn makker
de wijsvinger staat op met een slaperige kop
de middelvinger is boos, hij sliep nog als een roos
de ringvinger doet kwiek, zijn ochtendgymnastiek
ik ook zegt pinkje ping en voelt zich erg flink
dan roepen de vingers in koor:
dag zonnetje, blijven schijnen hoor!

Dit ben ik - versje
Dit is mijn voorhoofd en dit is mijn kin
mijn neusje dat staat er precies middenin
kijk, dit zijn mijn ogen en dat is mijn haar
mijn oren die zitten een hier en een daar
ik heb ook twee wangen zo stevig en rond
en meer naar beneden, daar heb je mijn mond
ik hoor met mijn oren, ik ruik met mijn neus
mijn ogen zien alles, ja alles, 't is heus
ik eet met mijn mondje, ik praat er ook mee
en mama zegt dikwijls: jij babbelt voor twee!

Spiegel
Ik heb een spiegel in mijn hand
en iemand lacht naar mij, heel charmant
maar wie kijkt er toch naar me met zo'n blik?
oh, maar wacht eens even, dat ben ik.

Spiegeltje, spiegeltje
Spiegeltje, spiegeltje, wat zie jij
zie jij een meisje dat lijkt op mij
of zie jij een prinsesje voor je staan
een prinsesje met mijn kleertjes aan
een prinsesje dat sprekend lijkt op mij
spiegeltje, spiegeltje, vertel me vlug, wat zie jij?

Lekker douchen met z'n allen
Lekker douchen met z'n allen, spetter de spat.
Lekker douchen met z'n allen, want dan word je lekker nat.
Van je haren tot je tenen,
ook je armen en je benen.
Lekker douchen met z'n allen, spetter de spat.

Glibber, glibber..... oeps! De zeep is glad.
Glibber, glibber.... oeps! Lekker nat!

We beginnen maar meteen,
met de zeep er overheen,
we beginnen maar meteen met de .......[lichaamsdeel]
Uit: Piramide

Ideeën voor de hoeken

Onder de douche
Leg in een hoek een zeil op de grond. Maak een emmertje met gaatjes in de bodem en hang hem op z'n kop aan een draad, slang of buis, als douchekop. Leg lege flessen van badschuim en shampoo bij de douche. Zorg voor washandjes, handdoeken, zeep en alle andere benodigdheden.
Zo kunnen de kinderen zichzelf douchen.
Je kunt ook een pop in een poppenbadje in de huishoek zetten, zodat de kinderen de pop in bad kunnen doen, aan- en uit kunnen kleden enz.
Introduceer deze nieuwe hoek in de kring. Laat zien wat de kinderen er allemaal kunnen. Doe het een keer voor!!

Uitbreiding van de huishoek
Een eenvoudige manier om in de hoeken bezig te zijn met het thema 'mijn lichaam': Voeg aan de huishoek wat spullen toe waarmee de kinderen zich kunnen meten en wegen. Een weegschaal, een meetlint/meetlat, een spiegel om in te kijken etc.

Bij de dokter
Richt een wachtkamer en spreekkamer van de dokter in. Heb je weinig ruimte, houd het dan klein. Een wachtkamer kan ook alleen maar bestaan uit één of twee stoelen. Denk bij de inrichting van de hoek aan:
- stoelen of een bankje in de wachtkamer
- een tijdschrift voor de wachtende mensen
- iets waar de wachtende kinderen mee kunnen spelen, kralen o.i.d.
- doktersschort
- doktersspullen in een koffertje
- pleisters: spreek af dat elk kind per keer één pleister mag plakken
- een behandeltafel: een groepstafel met daarop een laken en kussen waar de patiënt op kan gaan liggen
- een tafel met stoel waaraan de patiënt vertelt wat er aan de hand is

In het ziekenhuis
Als de patiënt bij de dokter is geweest, kan hij/zij doorverwezen worden naar het ziekenhuis. Wanneer er geen doktershoek is, staat de ziekenhuishoek op zichzelf. Denk bij de inrichting van de ziekenhuishoek aan:
- 2 tafels met laken en kussen als bedden of kindermatrassen op een tafel
- nachtkastjes (vierkante stoelen uit de huishoek)
- fruitschaal
- wat speelgoed
- tijdschrift
- een dienblad met kopjes, zodat de patiënt wat te drinken kan krijgen
- bloemen
- pyjama's en sloffen

Op zoek naar leuke dokterskleding?
Kijk eens op www.kinderverkleedkleding.nl. Op deze site vindt u leuke kleding voor een dokter en een zuster.

Beeldende activiteiten | thema mijn lichaam

Handafdruk
Laat de kinderen een handafdruk maken met verf. Een voetafdruk kan ook! Het is ook leuk om je hand onder het kopieerapparaat te leggen en er een kopie van te maken.

Dit ben ik!
Teken jezelf met wasco, kleurtjes of potlood. Of schilder jezelf op het verfbord.
Je kunt ook één van de kinderen van de klas op een groot stuk behangpapier leggen en het kind omtrekken. Daarna bekijk je dit met de klas. Waar zit het hoofd? Waar zijn de benen? En de ellebogen? Schrijf dit erbij.

Dit ben ik! - tekenen en verven
Verdeel een A3-vel in 6 vlakken. Verf de vlakken met 6 verschillende kleuren waterverf. Teken jezelf daarna met een zwarte stift op een groot vel papier. Plak deze tekening op de gekleurde achtergrond en je hebt een prachtig resultaat:


Jezelf kleien
De kinderen kleien zichzelf.

Lapjes plakken
Geef de kinderen een mal van een jongen en/of meisje. Deze beplakken ze met lapjes en wol.

Plak jezelf van vouwblaadjes
De kinderen plakken zichzelf op een A3 vel. Voor het hoofd gebruiken ze een rond vouwblaadje. Voor het lijf een groot vierkant vouwblaadje, dubbelgevouwen.
Voor de armen en benen wat kleinere vierkantje vouwblaadjes, ook dubbelgevouwen of doormidden geknipt.
Als alles opgeplakt is, tekenen of plakken de kinderen ogen, oren, een neus, een mond, haren, handen en voeten.  

Gezicht op een bordje
Nodig: papieren bordjes, liefst wit, anders met een witte achterkant.
Het bord is het hoofd van het kind. Het kind gaat dit versieren met ogen, oren, een neus, een mond en haren.
De ogen kun je tekenen, plakken met plakfiguurtjes op knopen. De haren kun je van draadjes wol maken of uit papier knippen. Gebruik je creativiteit!

Spiegel
Teken een handspiegel op dun karton. De kinderen knippen of prikken deze uit. Plak een blaadje of aluminiumfolie in het midden van de spiegel (dit is het stuk dat spiegelt). Hier plakken de kinderen een gezichtje op.

Versier een t-shirt
Heb je toevallig oude t-shirts? Laat de kinderen deze dan versieren met textielverf of textielstiften! Zo heb ik met de klas een berg t-shirts met reclame van een bedrijf erop beschilderd. Daarna hebben we de shirts verknipt tot heel modieuze kleding! Bijv. een mouw eraf, een mouw of de onderkant zigzaggend inknippen, een gat in het shirt, een touwtje eromheen als riem. Daarna hebben we hier een modeshow mee gelopen.

Jezelf in een fotolijstje
De kinderen tekenen zichzelf op een klein vel papier. Daarna plakken ze er geverfde ijsstokjes omheen. Let erop dat je papier dezelfde lengte heeft als de ijsstokjes.